(23 januari 2023)
Ik zie ze dagelijks in onze tuin: eksters. Ze zijn moeilijk te fotograferen. Zodra ze me in de gaten hebben, zijn ze weg.
De ekster is makkelijk te herkennen. Op het eerste gezicht is deze kraaiachtige zwart-wit met een lange staart en een stevige snavel. Als je goed naar dat zwart kijkt, zie je er blauw, groen en paars in.
Eksters maken allerlei soorten geluiden. Van hun alarmroep bij gevaar profiteren andere vogels ook.
Eksters houden van open gebieden met verspreid staande bomen. Ze voelen zich ook in de stad thuis. In dichte bossen zul je ze niet tegenkomen; daar bejaagt de havik ze (ook in onze tuin, overigens).
Eksters hebben een slecht imago: ze eten eieren en jonge vogels. Bovendien zouden er veel te veel van zijn. Maar is dat wel terecht? Uit onderzoek blijkt van niet. Ja, ze eten wel eens eieren en jonge zangvogels. Maar dat heeft een verwaarloosbare impact op de zangvogelstand. Die lijdt veel meer onder katten en te weinig geschikte broed- en schuilplekken. ‘Te veel’ zijn er ook niet: sinds de jaren ’80 nam hun aantal flink af. Sinds 2000 is hun aantal stabiel.
Nu er nog geen blad aan de bomen zit, kun je hun nesten goed zien zitten. Eksternesten zijn groot en worden in de vork van een tak in een hoge boom gebouwd. Binnenkort zie je de eksters weer met nestmateriaal slepen. Eind maart worden de eieren gelegd. Niet alle nesten zijn overigens in gebruik: een ekster maakt meerdere nesten en gebruikt er maar een. Lege nesten worden gebruikt door ransuilen en torenvalken.
Eksters zijn alleseters. Ze eten vooral insecten maar profiteren ook van wat wij op straat achterlaten. Het zijn ook aaseters: ze eten bijvoorbeeld van doodgereden dieren.
Net zoals alle kraaiachtigen zijn eksters intelligent. Ze kunnen dingen leren, problemen oplossen en hun eigen spiegelbeeld herkennen. Verder zijn ze heel nieuwsgierig. Dat is de reden waarom ze wel eens wegvliegen met iets glimmends. Dat willen ze nader bestuderen op een veilige plek.
Eksters zie je vaak in groepen. In deze tijd van het jaar kan dat een slaapgemeenschap zijn, maar ook een ‘jeugdbende’. Tot hun derde leven jonge eksters bij elkaar in een groep om ervaring op te doen voor hun verdere leven. Hier wordt dat mooi beschreven.
Bij de Nationale Tuinvogeltelling stond de ekster vorig jaar op nummer 8. Komend weekend kun je weer eksters en andere tuinvogels tellen!
Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.
𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘷𝘰𝘨𝘦𝘭𝘣𝘦𝘴𝘤𝘩𝘦𝘳𝘮𝘪𝘯𝘨.𝘯𝘭, 𝘕𝘢𝘵𝘶𝘳𝘦 𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺
Ineke Bams 