Soort van de dag

Wereldwijd gaat de natuur in een zorgwekkend tempo achteruit. Wij, mensen, zijn daar debet aan. Volgens het WWF Living Planet Report 2022 zijn de populaties van zoogdieren, vogels, vissen, reptielen en amfibieën sinds 1970 met 69 procent afgenomen. Een miljoen soorten planten en dieren loopt het risico de komende vijftig tot honderd jaar uit te sterven. Meer over biodiversiteit lees je hier.

In december was de 5e Conferentie van de Partijen (CoP15) van het Verdrag inzake Biologische Diversiteit van de Verenigde Naties. Hierbij zijn de partijen een wereldwijd kader voor biodiversiteit overeengekomen, dat doelen stelt voor natuurbehoud tot aan 2030.

Op 29 december stond in Trouw een opiniestuk over ‘natuuranalfabetisme‘: veel mensen (her)kennen soorten planten en dieren niet meer. De taal van de natuur moet je leren lezen, net als letters. Kennis van die taal is nodig om de natuur te willen beschermen, schrijft Simone Scholte (lid van de Nationale Denk Tank 2022). Natuuranalfabetisme van Nederlanders vormt een obstakel voor biodiversiteitsherstel. Er is draagvlak nodig om biodiversiteitsherstel tot prioriteit te maken.

Uit onderzoek naar soortenkennis onder de Nederlandse jeugd (2019) bleek dat bijvoorbeeld vogels niet zo bekend waren. Minder dan een kwart van de kinderen kon veelvoorkomende soorten als de ekster, merel en huismus benoemen.

Ook kwam ik het woord ‘natuuramnesie’ tegen: ons besef van wat we zijn kwijtgeraakt is gering (promotieonderzoek en boek Natuuramnesie van Marc Argeloo; ik moet het nog lezen). In de strijd voor natuurbehoud en -herstel gaan we uit van een referentiekader dat we in onze jeugd hebben opgedaan. Bij elke generatie verschuift dat (‘shifting baseline syndrome’). Wat als onze en volgende generaties maar een gebrekkige kennis hebben van de huidige biodiversiteit???? Als we geen natuurbewustzijn meer hebben???

We kunnen het niet alleen aan de overheid overlaten om maatregelen te nemen om soorten / ecosystemen te behouden, weer terug te krijgen of ruimte te geven als ze hierheen komen door klimaatverandering. Hiervoor is draagvlak nodig, dus steun vanuit de bevolking, van ons. En daar hebben we wel kennis voor nodig.
Door omstandigheden kan ik in 2023 niet / minder op stap met (groepen) kinderen en volwassenen, de natuur in. Daarom plaats ik elke dag een soort van de dag. Ik begon hiermee op Facebook en Instagram, maar om meer mensen te bereiken zet ik ze ook als blog op mijn website.

Dus in 2023 zullen 365 soorten voorbij komen, is het plan. Planten, vogels, insecten en andere organismen die mijn pad kruisen en die ik wil delen (en die uiteraard ook gedeeld mogen worden). Geen zeldzame soorten, maar soorten die je zelf tegen kunt komen, soms met een beetje moeite. Om een zeehond te zien, moet je naar de kust, bijvoorbeeld.

In sommige gevallen zal het niet om een soort maar om (meerdere soorten van) een geslacht gaan, of zelfs een familie of orde. M.n. kleine beestjes zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden voor een leek.

De foto’s zijn door mij zelf gemaakt, tenzij anders vermeld. Ik gebruik hiervoor mijn mobiele telefoon en een bridge camera (Panasonic Lumix DC-FZ82 compact camera). Verder gebruik ik een opzetlens voor de telefoon en een USB-handmicroscoop.

Dit delen:

Vind ik leuk: