Soort van dag 60: klimopereprijs

(1 maart 2023)

Een van de eenjarige planten die je nu bloeiend in bermen kunt vinden, is klimopereprijs. De naam van de plant verwijst naar de vorm van de blaadjes: net zoals bij klimop handvormig met een grotere lob in het midden. In de zomer zul je deze plant niet meer aantreffen, maar dan zijn er nog genoeg andere ereprijssoorten om van te genieten.

Er worden twee ondersoorten onderscheiden: akkerklimopereprijs en bosklimopereprijs. Bosklimopereprijs is wat tengerder en bleker. Bij akkerklimopereprijs liggen de stengels meer.

Ereprijs is een geslacht waarvan in Nederland 23 soorten in het wild voorkomen. Daarnaast zijn er verschillende soorten in cultuur. Vaak zijn ze dan bekend onder hun Latijnse geslachtsnaam Veronica. Er zijn ereprijssoorten met bloemen in trossen en soorten waarvan de bloemen afzonderlijk in de bladoksels staan zoals bij klimopereprijs. Een ereprijs is makkelijk te herkennen aan zijn bloembouw. Kenmerkend is dat de bloemkroon een heel korte buis heeft met vier kroonslippen die in één vlak staan. De onderste kroonslip is het kleinst. Elke bloem heeft twee meeldraden. De meeste hebben blauwe bloemen, met streepjes die dienen als honingmerk. Van klimopereprijs zijn de bloemetjes lichtblauw tot lichtlila. Ze zijn erg onopvallend. Alleen op een zonnige dag staan ze open. Pluk je een stukje om thuis verder te bekijken, verbaas je dan niet dat de bloempjes inclusief meeldraden er onderweg zijn afgevallen. Kleine ereprijssoorten zoals klimopereprijs wordt niet door insecten bestoven maar doet aan zelfbestuiving. De vrucht en het zaad ontwikkelt zich binnen de omhulling van de kelk. De zaden komen vrij door verrotting van de vruchtwand. De zaden hebben een zogenaamd mierenbroodje (oliehoudend aanhangsel) en worden door mieren verspreid.

Je vind klimopereprijs op plekken waar ook vroegeling, paarse dovenetel en speenkruid staan. Op graanakkers kan akkerklimopereprijs de jonge graanplanten bescherming bieden tegen vorst.

De naam ereprijs is mogelijk afkomstig van de 16e-eeuwse Vlaamse botanist Rembert Dodoens. Hij gaf de planten ‘eer ende prijs oft loff’ vanwege hun geneeskrachtige eigenschappen.

Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘦 𝘖𝘦𝘤𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢