Soort van dag 9: vogelmuur

(9 januari 2023)

Vogelmuur is een zeer algemeen voorkomende plant met kleine witte bloemetjes. Je kunt hem nu bloeiend tegenkomen (in de Eindejaars Plantenjacht 2022 staat deze plant op nummer drie).

Bij ons staat vogelmuur vooral in de moestuin. Het is een soort die voorkomt op opengewoelde, voedselrijke, vochtige grond. Daarom zie je ze veel in tuinen en plantsoenen op plekken zonder bodembedekkers en waar geschoffeld wordt. Ideale omstandigheden voor de zaden om te ontkiemen. Vervolgens bedekken ze met hele plakkaten de kale grond. Daarom vinden veel mensen vogelmuur ‘onkruid’.

Vogelmuur is een soort uit de anjerfamilie. Dat zie je aan de doosvrucht en de vijftallige bloemen (vijf kroonblaadjes en vijf kelkblaadjes). Bij vogelmuur zijn de kroonblaadjes ingesneden en zo lijken het er tien. De jonge helmknoppen (onderdeel van de meeldraden) zijn paars. De slappe stengels zijn rond met één rij haren. Daarmee onderscheidt het zich van andere soorten die erop lijken. Als je een stengel uit elkaar trekt, zie je de vaatbundels die door de stengel lopen.

Vogelmuur kun je het hele jaar tegenkomen. De plant is eenjarig en in een jaar komen er meerdere generaties voor.

Vogels zijn gek op de plant en de oliehoudende zaden; daarom ook 𝘷𝘰𝘨𝘦𝘭muur. Als ik vogelmuur uit de moestuin verwijder, gaat het naar de kippen. Of we eten het zelf op, want het is gezond met veel vitamine A en C en magnesium. Je moet er ook weer niet te veel van eten vanwege de saponinen en het oxaalzuur. Je kunt vogelmuur als salade eten of in een stamppot doen, maar ik vind de stengels wat draderig. Op internet staan recepten voor smoothies met vogelmuur.

Niet alleen vogels (en mensen) eten vogelmuur: ook bladluizen, een bepaalde galmug en de anjersnuittor eten van de plant. Er zijn bijen die voor de bestuiving zorgen (honingbij en gewone geurgroefbij), maar de plant kan ook zichzelf bestuiven. Wel zo handig in de winter.

Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘕𝘢𝘵𝘶𝘳𝘦 𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺, 𝘧𝘭𝘰𝘳𝘢𝘷𝘢𝘯𝘯𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥.𝘯𝘭, 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘦 𝘰𝘦𝘤𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢