Soort van dag 10: haas

𝗦𝗢𝗢𝗥𝗧 𝗩𝗔𝗡 𝗗𝗔𝗚 𝟭𝟬: 𝙝𝙖𝙖𝙨

Waar wij wonen, langs de Kromme Mijdrecht in het Groene Hart, zien we ze vaak in de wei: hazen. Soms liggen ze aangereden langs de weg en zijn dan voer voor eksters en andere kraaiachtigen. Dat gebeurt vooral als de hormonen door het hazenlijf gieren.
De paartijd (rammeltijd) is van januari tot september, met een piek tussen februari en april. Dan zien we deze nachtdieren ook overdag door de wei rennen. Mannetjes (rammelaars) zijn agressief naar elkaar toe. Ze kickboksen, bijten en trekken plukken haar uit elkaars vacht. Ze achtervolgen elkaar, springen in de lucht en kunnen zelfs dodelijke trappen uitdelen. Zie bijvoorbeeld dit filmpje.
Zes weken na de paring worden de jongen (pulsterlingen) geboren. Een haas heeft één tot drie worpen per jaar. Van de elf jongen die een moer per jaar krijgt, blijven er maar gemiddeld drie leven.
Hazen zijn nestvlieders: een paar uur na de worp kunnen de kleintjes al lopen. De moeders gaan alleen naar de jongen om ze te zogen. Hazen worden geurloos geboren om roofdieren op afstand te houden.

Hazen lijken wel wat op konijnen, maar zijn duidelijk groter. Ze hebben langere oren met zwarte uiteinden (‘lepels’) en sowieso zijn alle ledematen forser. Een groot verschil is verder dat konijnen holen maken. Hazen niet. Die hebben een leger: een ondiep kuiltje in het gras of onder begroeiing. Hier liggen ze overdag in.
Bij gevaar drukken hazen zich tegen de grond. Komt het gevaar te dichtbij, dan kiezen ze het hazenpad. Ze rennen ineens weg, al zigzaggend, waarbij ze snelheden van 65 km/uur kunnen halen! Hazen kunnen sprongen van meer dan één meter maken. Ik heb ze wel over sloten zien springen, of erin. Gelukkig kunnen ze goed zwemmen.

Hazen zijn cultuurvolgers: ze kwamen eerst alleen op de steppen van Midden- en Oost-Europa voor. Daarvandaan hebben ze de mens gevolgd bij de opkomst van de landbouw.
De moderne landbouw vormt een bedreiging voor de soort. Zeker op percelen waar vaak gemaaid wordt. Er zijn minder dekkingsmogelijkheden dan vroeger. En het voedselaanbod (overwegend Engels raaigras) is te eenzijdig voor een haas. Omdat hazen schade kunnen aanbrengen aan landbouwgewassen, mogen ze bejaagd worden. Andere gevaren zijn: ziektes, predatoren (vossen, buizerds, katten) en verkeer. Hazen zijn sinds 1950 in aantal met meer dan vijftig procent afgenomen en staan daarom op de Rode Lijst Zoogdieren.

Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘻𝘰𝘰𝘨𝘥𝘪𝘦𝘳𝘷𝘦𝘳𝘦𝘯𝘪𝘨𝘪𝘯𝘨.𝘯𝘭, 𝘕𝘢𝘵𝘶𝘳𝘦 𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺