(20 februari 2023)
Gisteren de kokkel, vandaag de vogel die in het winterhalfjaar dit schelpdier op zijn menu heeft staan. In de winter zijn scholeksters overwegend in de kustprovincies te vinden. Maar nu het broedseizoen nadert, trekken ze richting het binnenland en zelfs naar de stad. Dit weekend zagen en hoorden we ze al rondom ons huis. Ze horen hier tot de weidevogels.
Scholeksters zijn zwart-wit, net zoals eksters, maar ze zijn er niet verwant aan. Het zijn steltlopers met roze poten en een lange oranjerode snavel. Die snavel slijt hard maar groeit ook weer snel aan. Bovendien verandert de snavel van vorm, afhankelijk van het voedsel dat hij eet. In de zomer is de snavel puntiger; dat is handig bij het zoeken naar wormen en emelten. In de winter is de snavel stomper, meer beitelvormig. Dat is handig om kokkelschelpen mee open te slaan.
Hier hoor je het geluid van de scholekster. Het klinkt als (te-)píét, (te-)píét. Daarom wordt deze vogel ook wel ‘bonte piet’ genoemd.
Scholeksters broeden op kwelders en agrarisch land, maar tegenwoordig ook op grinddaken. Het nest bestaat uit een kuiltje dat bekleed is met wat schelpjes, stro of steentjes. Ze broeden van half april tot eind juni. De jongen zijn nestvlieders, dat wil zeggen dat de jonge vogels, vlak nadat ze uit het ei zijn gekomen, de ouders al kunnen volgen. Jongen worden nog lang door hun ouders gevoed, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de jongen van de grutto. Daarom kunnen ze ook op daken broeden waar geen voedsel aanwezig is.
2023 is door de Vogelbescherming en Sovon uitgeroepen tot het Jaar van de Scholekster. Daarmee vragen ze aandacht voor de achteruitgang van deze soort. Sinds ongeveer 1985 neemt het aantal scholeksters sterk af. In de broedtijd brengen ze te weinig jongen groot, vooral op intensief gebruikt boerenland. In de winter hebben ze te maken met voedselgebrek doordat er te weinig kokkels zijn.
Ook geeft de Vogelbescherming aan wat iedereen kan doen om de scholekster te beschermen. Voor ons, gewone burgers, betekent dat: de vogels met rust laten. Dat geldt in de broedtijd en ook op de hoogwatervluchtplaatsen waar ze aan land verblijven als het slik en de zandplaten bij vloed onder water staan. (Met rust laten betekent ook: honden aan de lijn.)
Verder wordt gevraagd of je waarnemingen van broedende scholeksters op daken wilt doorgeven. Dat kan via https://www.scholeksterophetdak.nl/. Zo kan duidelijk worden hoeveel scholeksters er eigenlijk op daken broeden en wat daar hun broedsucces is.
Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.
𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘝𝘰𝘨𝘦𝘭𝘣𝘦𝘴𝘤𝘩𝘦𝘳𝘮𝘪𝘯𝘨, 𝘝𝘳𝘰𝘦𝘨𝘦 𝘝𝘰𝘨𝘦𝘭𝘴, 𝘚𝘰𝘷𝘰𝘯
Ineke Bams 