Soort van dag 103: grote vossenstaart

(13 april 2023)

Wereldwijd komen 12.000 soorten grassen voor, in Nederland zo’n 120. (En dan heb je ook nog planten met een grasachtig uiterlijk zoals russen en cypergrassen.) Het valt niet mee om al die grassen van een naam te voorzien. Er zijn zoveel details waar je op moet letten. Er zijn veel botanische termen die met de bloemen en bloeiwijzen van grassen te maken hebben: aartje, aartjesspil, kelkkafje, lemma, palea, kafnaald, aar, tros, pluim, … Ik heb ooit een grassencursus gevolgd. Als je er verder weinig mee doet, zakt die kennis helaas weer weg.

Gelukkig zijn er verschillende grassoorten die je vrij makkelijk herkent. Een daarvan is straatgras. Een andere is grote vossenstaart.

Grote vossenstaart is het eerst bloeiende gras van graslanden en bermen. Momenteel steken de halmen met de zachte en dikke aren boven de vegetatie uit. Deze aren zijn een beetje sigaarvormig, of beter gezegd: vossenstaartvormig. Als je ergens fluitenkruid, smeerwortel, speenkruid en hondsdraf ziet staan, dan vind je daar ook geheid de grote vossenstaart tussen. Het is een soort die voorkomt op vochtige en voedselrijke bodems. Is de bodem erg voedselrijk, dan vind je nauwelijks andere planten tussen het gras.

Het is leuk om te kijken hoe de plant in bloei komt. De aren zijn eerst (grijs)groen. Daarna bloeien ze van onder naar boven. Eerst bloeien de vrouwelijke bloemen, waarbij de grijswitte stempels te zien zijn. Daarna bloeit dezelfde aar met de mannelijke bloemen. Dan steken de meeldraden uit de aar, eerst paarsig en dan geel door de rijpende pollen. Die pollen zijn zeer sterk allergeen. Met de bloei van de grote vossenstaart wordt dan ook het graspollenallergieseizoen geopend.

In echte productiegraslanden zul je grote vossenstaart niet zo snel zien. Omdat de voedingswaarde voor vee afneemt als het gras eenmaal bloeit, wordt het niet als ‘kwaliteitsgras’ gezien. Ook in grasmensgels voor gazons en speelweiden zul je grote vossenstaart niet aantreffen.

Grassen zijn niet alleen voedsel voor grote en kleine ‘grazers’, maar zijn ook waardplanten voor veel soorten vlinders. Grote vossenstaart is een goed voedselgras voor de rupsen van diverse soorten zandoogjes, dikkopjes en uiltjes. Op grote vossenstaart komt net zoals op veel andere soorten gras een schimmel voor, kroonroest. Hier gaat de plant niet aan dood, maar wordt wel gevoeliger voor droogte.

Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘦 𝘖𝘦𝘤𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘕𝘢𝘵𝘶𝘳𝘦 𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺, 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢 𝘷𝘢𝘯 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥