Soort van dag 92: mestkevers

(2 april 2023)

Onder ‘mestkevers’ worden alle kevers geschaard waarvan de larven en volwassen dieren van mest leven. In totaal zijn dat er wereldwijd 5.000. De bekendste is de scarabee (de heilige pillendraaier); deze werd in de Egyptische mythologie als heilig dier beschouwd. Minder heilig maar net zo belangrijk voor de natuur zijn de in Nederland voorkomende mestkevers.

Er komen in Nederland verschillende soorten mestkevers voor. Verwarrend is dat een soort verschillende Nederlandse namen kan hebben die bovendien ook nog wel eens voor een andere soort gebruikt worden. Volgens de ene website zijn bijvoorbeeld bosmestkever en voorjaarsmestkever verschillende soorten en volgens een andere twee namen voor dezelfde soort. Gelukkig heeft een soort ook een eenduidige wetenschappelijke naam.

Op de foto zie je rechtsboven de driehoornmestkever. Deze soort is vooral te herkennen aan de drie ‘hoorns’ die uitsteken. Verder valt op dat de dekschilden scherp gegroefd zijn. Ook de gewone mestkever, waar ik geen foto van heb, heeft gegroefde dekschilden. Op de rest van de foto’s zijn voorjaarsmestkevers afgebeeld. Hiervan zijn de dekschilden glad met fijne lengtestrepen. De bosmestkever lijkt hierop, maar daarbij ontbreekt de naad tussen de dekschilden.

Als je naar verspreidingskaartjes van mestkeversoorten kijkt, haal je zo de zandgronden eruit. Hier leven ze op heidevelden, in zandverstuivingen en op bospaden. Alle mestkevers eten mest van planteneters, dus van runderen, schapen, geiten, paarden, herten en/of konijnen.

Mestkevers kun je verdelen in ‘dwellers’ (bewoners), tunnelgravers en rollers. Dwellers zijn kleine mestkeversoorten die in mesthopen leven en daarin hun eitjes afzetten. Tunnelgravers maken een nest in de grond. De eerder genoemde soorten zijn allemaal tunnelgravers. De ene soort graaft diepere en langere tunnels dan de andere. De tunnelgangen worden volgepropt met mest (soms in de vorm van ballen) en aan het einde wordt een eitje gelegd. Van sommige soorten blijven de larven (soort engerlingen) wel jaren onder de grond. Rollers maken ballen van mest, leggen er een eitje in en begraven de bal ondiep. Rollers komen in Nederland niet voor, wel in Zuid-Europa.

Mestkevers zetten mest om in voedingsstoffen. Ook verspreiden ze de mest door het ondergronds te brengen. De voorjaarsmestkever overwintert als larve. In het voorjaar verpoppen ze en komen ze als imago (volwassen insect) boven de grond. Eind maart heb ik al verschillende exemplaren op de Veluwe gezien, op paardenmest op ruiterpaden. Soms zie je een mestkever vol met mijten. Dat kunnen parasieten zijn, maar meestal gaat het om mijten die de mestkever als transportmiddel gebruiken.

Mestkevers zijn zwaar bepantserd en zijn daardoor niet zo snel. Toch gaan ze vliegend op zoek naar verse mest als voedselbron. Bij voorkeur doen ze dat ’s nachts. Natuurlijke vijanden zijn onder andere das, hermelijn, kat, marter, torenvalk, uilen, vos en wezel. ’s Nachts worden ze door sommige vleermuissoorten gevangen.

Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘝𝘦𝘳𝘴𝘱𝘳𝘦𝘪𝘥𝘪𝘯𝘨𝘴𝘢𝘵𝘭𝘢𝘴, 𝘥𝘪𝘦𝘳-𝘦𝘯-𝘯𝘢𝘵𝘶𝘶𝘳.𝘪𝘯𝘧𝘰𝘯𝘶.𝘯𝘭