๐ฆ๐ข๐ข๐ฅ๐ง ๐ฉ๐๐ก ๐๐๐ ๐ฎ๐ฐ: ๐ ๐ก๐๐๐ฃ ๐๐ค๐๐๐๐ก๐๐
Gisteren zag ik het eerste klein hoefblad bloeien, langs de Hollandsekade bij Woerdense Verlaat. Binnenkort, vanaf eind januari, zullen er nog meer volgen. Dus goed om nu alvast aandacht te besteden aan deze kleine zonnetjes.
Op het eerste gezicht lijkt klein hoefblad op een paardenbloem die je hier en daar ook al bloeiend aan kunt treffen. Het zijn beiden samengesteldbloemigen. Maar als je goed kijkt, zie je de verschillen. Zo bloeit klein hoefblad voordat de bladeren verschijnen. Bij paardenbloemen zie je de bloemstengel oprijzen uit een bladrozet. De bloemstengel van een paardenbloem is glad, terwijl die van klein hoefblad schubben heeft. Bij paardenbloemen bestaat het hoofdje alleen uit lintbloemen. Bij klein hoefblad zie je zowel lint- als buisbloemen. De lintbloemen (die aan de buitenkant staan) zijn vrouwelijk. In het hart zie je de mannelijke buisbloemen. Alleen deze bloemen bevatten nectar.
Er komen insecten op klein hoefblad af, maar vaak bloeien ze daar toch te vroeg voor. Gelukkig helpt de wind dan een handje bij de verspreiding van stuifmeel. Aan het eind van de bloei worden de bloemen wat roodachtig, groeien de stengels verder uit en gaan ze knikken. Op dat moment verschijnen ook de bladeren. Vervolgens ontwikkelen de zaden en het vruchtpluis zich.
Klein hoefblad is een lage, overblijvende plant. Het is een pionier op kale (niet dichtbegroeide) vochthoudende bodems, vooral als deze kleiig of leemhoudend zijn. Bij vroegere inpolderingen (Beemster, Noordoostpolder) verscheen klein hoefblad massaal. De plant heeft een kruipende wortelstok die wel 1,5 meter lang kan worden. Voor de landbouwers in de nieuwe polders was het dan ook een hele klus om deze plant kwijt te raken. Zeker als uit elk stukje wortelstok weer een nieuwe plant kan groeien. (NB: in de latere inpolderingen in Flevoland werd ter bestrijding van klein hoefblad riet ingezaaid.)
Verschillende organismen zijn hoefbladspecialist. Zo is de plant gastheer voor bepaalde roestzwammen en wordt ze als voedselplant gebruikt door een aantal insectensoorten (bepaalde bladluizen en rupsen van bepaalde bladrollers en vedermotten). Voor de dagpauwoog die als vlinder overwintert, is klein hoefblad een van de eerste nectarbronnen.
Naast klein hoefblad bestaat er ook ๐จ๐ณ๐ฐ๐ฐ๐ต ๐ฉ๐ฐ๐ฆ๐ง๐ฃ๐ญ๐ข๐ฅ, een samengesteldbloemige uit een ander geslacht. Ook deze bloeit voordat het blad verschijnt. Langs de Hollandsekade zag ik van deze plant al de eerste bloeistengels boven de grond komen (foto linksonder). Het blad van groot hoefblad lijkt wel wat op een rabarberblad. Verder komen ook al de bloeistengels van aangeplante hoefbladsoorten boven de grond zoals van ๐๐ข๐ฑ๐ข๐ฏ๐ด ๐ฉ๐ฐ๐ฆ๐ง๐ฃ๐ญ๐ข๐ฅ op landgoederen (foto midden onder).
Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.
๐๐ณ๐ฐ๐ฏ๐ฏ๐ฆ๐ฏ: ๐๐ช๐ฌ๐ช๐ฑ๐ฆ๐ฅ๐ช๐ข, ๐๐ฆ๐ฅ๐ฆ๐ณ๐ญ๐ข๐ฏ๐ฅ๐ด๐ฆ ๐๐ฆ๐ค๐ฐ๐ญ๐ฐ๐จ๐ช๐ด๐ค๐ฉ๐ฆ ๐๐ญ๐ฐ๐ณ๐ข, ๐ง๐ญ๐ฐ๐ณ๐ข๐ท๐ข๐ฏ๐ฏ๐ฆ๐ฅ๐ฆ๐ณ๐ญ๐ข๐ฏ๐ฅ.๐ฏ๐ญ
Ineke Bams 