(21 april 2023)
Tot en met zondag kun je, mits het droog en zonnig is, nog meedoen met de Nationale Bijentelling. Over bijen in het algemeen heb ik het al gehad bij de de rosse metselbij.
Het grootste geslacht van solitaire bijen zijn de zandbijen. Daarvan komen er in Nederland vijfenzeventig soorten voor. Alle zandbijen graven hun nesten in de grond. Afhankelijk van de soort ligt het nest op vijf tot zestig cm diep. Ook de grootte van de nesten verschilt per soort. Een vrouwtje zandbij stopt in elke nestcel een klompje stuifmeel. Daarop legt ze een eitje en vervolgens maakt ze de cel dicht. Metselbijen verzamelen het stuifmeel tussen de haren op de buik. Zandbijen verzamelen stuifmeel tussen de lange haren aan hun achterpoten.
Er zijn zandbijen die op verschillende planten vliegen om stuifmeel te verzamelen. Er zijn ook bijen die zich beperken tot planten van één geslacht of zelfs van één soort. Een voorbeeld is de knautiabij die alleen stuifmeel van beemdkroon verzamelt. Deze bij zie je dan ook alleen als deze plant bloeit (juni-juli).
De insecten van de collage heb ik allemaal in onze tuin gefotografeerd. Op de bovenste rij zie je van links naar rechts het roodgatje, de tweekleurige zandbij (vorig jaar) en de viltvlekzandbij. Onderaan links zie je een onbekende zandbij zich heerlijk wentelen in het stuifmeel van een paardenbloem. De twee andere insecten zijn geen zandbijen, maar zijn zogenaamde broedparasieten. Beide zag ik afgelopen dagen in onze tuin.
Midden onderaan is een wespbij, een zogenaamde koekoeksbij. Het vrouwtje van deze bij sluipt op een onbewaakt moment het nest van een zandbij binnen en legt daar een eitje op de voedselvoorraad. De larve eet vervolgens de voedselvoorraad op.
Rechts onderaan is een gewone wolzwever. Deze lijkt wel wat op een hommel, maar aan uiterlijk en gedrag kun je zien dat het een vlieg is (zie ook de uitleg bij de hommelbijvlieg). Deze vlieg haalt met zijn lange tong nectar uit bloemen. Als hij zo voor een bloem hangt, heeft hij wel wat weg van een kolibrie. Ook deze vlieg parasiteert op zandbijen. Vrouwtjes van gewone wolzwever ‘slingeren’ hun eitjes in een open nestopening van een zandbij. De larve (made) van de gewone wolzwever leeft eerst van de stuifmeelvoorraad en eet vervolgens de larve van de zandbij op.
Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.
𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘣𝘦𝘴𝘵𝘶𝘪𝘷𝘦𝘳𝘴.𝘯𝘭, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘯𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘦𝘴𝘰𝘰𝘳𝘵𝘦𝘯.𝘯𝘭
Ineke Bams 