(20 april 2023)
Een bodembedekkend plantje dat nu volop bloeit, is hondsdraf. Sommige mensen verwarren het met paarse dovenetel. Ze zijn dan ook verwant aan elkaar: het zijn allebei lipbloemigen. Maar er zijn duidelijke verschillen, zoals de bloemkleur. Paarse dovenetel bloeit roodpaars, hondsdraf blauwpaars.
Zoals alle lipbloemigen heeft hondsdraf een vierkante stengel, tegenover elkaar staande bladeren en bloemen die in schijnkransen om de stengel staan. De stengels van hondsdraf kruipen en wortelen op de knopen. De bloeistengels staan rechtop. In het voorjaar, tijdens de bloei, is het blad enigszins paars van kleur. In de rest van het jaar is het blad groen. Het blad is niervormig met een gekartelde rand. Hoe zonniger de standplaats, hoe kleiner het blad. En dan vallen de bloemen het beste op. Bij kneuzen van de plant ruik je een sterke netelgeur.
Hondsdraf komt heel algemeen voor. Het groeit op humeuze, stikstofrijke bodems. Verder is de plant niet veeleisend. Ze groeien zowel in de zon als in de schaduw, op vochtige en op droge plekken; in graslanden, langs beekoevers en in bossen. Ook kunnen ze op bomen groeien. De stengels kruipen dan via schorsspleten omhoog.
Hondsdraf wordt vaak vergezeld door gewoon dikkopmos (foto links boven). Deze mossoort houdt net zoals hondsdraf van de meest uiteenlopende standplaatsen.
Er zijn verschillende hommels en solitaire bijen die op hondsdraf vliegen. Dus houd ook deze plant in de gaten voor de bijentelling (t/m 23 april)! Enkele galmuggen, een galwesp en een roestzwam zorgen voor galvorming op hondsdraf.
De naam ‘hondsdraf’ roept natuurlijk vragen op. Wat heeft het met honden en met ‘draf’ te maken? Niets. Het woord hondsdraf is afgeleid van het Middelnederlandse gondrave. Gond betekent zweer, etter. Het tweede deel ‘rave’, betekent rank. Dus letterlijk betekent het ‘zweerrank’. De plant werd (en wordt) in de volksgeneeskunde gebruikt tegen ontstoken en zwerende wonden. Hondsdraf heeft ook enkele volksnamen zoals aardveil, aardklimop en kruip-door-de-tuin.
Hondsdraf werd niet alleen als geneesmiddel toegepast. Ook werd het gebruikt bij het brouwen van bier. En je kunt het in de keuken als toekruid gebruiken of er thee van maken. Fijngewreven blad helpt tegen de jeuk van brandnetels.
Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.
𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘦 𝘖𝘦𝘤𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢, 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢 𝘷𝘢𝘯 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘌𝘵𝘺𝘮𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩 𝘞𝘰𝘰𝘳𝘥𝘦𝘯𝘣𝘰𝘦𝘬
Ineke Bams 