(12 februari 2023)
Gisteren aandacht voor de mol, vandaag voor zijn hoofdvoedsel: regenwormen. Bovendien is het vandaag Darwindag; de dag waarop Charles Darwin, de grondlegger van de moderne evolutietheorie, wordt herdacht. Darwin heeft ruim veertig jaar onderzoek gedaan naar regenwormen. Het boek dat hij hierover schreef verscheen in 1881, een jaar voor zijn dood. Tegen zijn verwachting in werd het een bestseller.
Dé regenworm bestaat overigens niet. Het is een familie die behoort tot de ringwormen. In Nederland komen 23 soorten voor. De Nederlandse naam ‘regenworm’ slaat op het feit dat de wormen voornamelijk na een regenbui te zien zijn. Daarnaast zijn er nog andere aardwormen die we ook vaak ‘regenworm’ noemen.
Het lichaam van een regenworm kan uit meer dan honderd segmenten (ringen) bestaan. Het voorste segment bevat de mondopening. Vooraan, na ongeveer het dertigste segment, zit bij volwassen regenwormen een verdikking: het zadel. De segmenten hebben borstelige uitsteeksels (zie foto). Als je een worm over papier laat lopen, hoor je een raspend geluid. Regenwormen zijn hermafrodiet: ze bezitten zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen.
Regenwormen zijn heel belangrijk in de natuur. Ze mengen dood plantaardig materiaal met de bodem. Ze eten halfverteerde bladeren en met hun uitwerpselen komen voedingsstoffen vrij waar planten weer van kunnen groeien. Behalve op plekken waar de bodem te zuur is, zijn regenwormen de belangrijkste bodemomwoelers. Zo brengen ze zuurstof in de bodem. Door die grote aantallen waarin ze voorkomen, zijn regenwormen het belangrijkste voedsel voor dieren als merels, mollen, dassen en grutto’s. Ook kraaien, roodborstjes, egels, verschillende insecten (waaronder kevers), naaktslakken en platwormen eten regenwormen.
Regenwormen kun je in drie groepen verdelen: grondeters, strooiseleters en pendelaars. Is de regenworm over zijn hele lichaam licht gekleurd, dan is het een grondeter (die ziet het daglicht niet). Is zijn hele lichaam donkerrood, dan is het een strooiseleter (die zit aan het oppervlak). Is het achterlijf afgeplat en lichter van kleur dan de voorkant, dan heb je te maken met een pendelaar. Pendelaars zoals de gewone regenworm, graven diepe verticale tunnels en trekken blaadjes de grond in (zie foto). Door hun tunnels wordt het regenwater goed afgevoerd. De uitwerpselen zie je als hoopjes op het oppervlak liggen (zie foto).
Over regenwormen valt nog veel meer te vertellen én zelf te onderzoeken. Heel veel informatie en leuke weetjes vind je hier.
Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.
𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘣𝘰𝘥𝘦𝘮𝘥𝘪𝘦𝘳𝘦𝘯𝘥𝘢𝘨𝘦𝘯.𝘯𝘭, 𝘕𝘢𝘵𝘶𝘳𝘦 𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺, 𝘝𝘳𝘰𝘦𝘨𝘦 𝘝𝘰𝘨𝘦𝘭𝘴, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢
Ineke Bams 