Soort van dag 1: klein kruiskruid

(1 januari 2023)

Deze soort staat op nummer 1 van de eindejaarsplantenjacht, georganiseerd door FLORON. Ook in onze moestuin staan meerdere bloeiende exemplaren. (De foto’s zijn overigens van een ander moment. Ze hebben bij ons nog geen pluizen.)

Klein kruiskruid is een zeer algemene soort, dus geheid dat je hem ergens ziet: tussen de stoeptegels, tegen een muur, op een geschoffeld stuk grond, in de moestuin, in bloembakken, langs de weg, enzovoort. Het is een pionier die vooral op (zeer) voedselrijke grond te vinden is.

Het is een eenjarige, kortlevende plant. Binnen een jaar komen meerdere generaties voor. Een plant kan in zes weken tijd ontkiemen, groeien, bloeien en rijpe zaden vormen. Een plant heeft gemiddeld meer dan duizend zaden! Aan de pluizen kun je zien dat de soort verwant is aan de paardenbloem (allebei uit de composietenfamilie, dus met meer bloemen bij elkaar in een hoofdje). Voor de bestuiving zijn insecten niet per sé nodig: de soort kan ook zichzelf bestuiven.
Er zijn ook kruiskruiden die er een beetje op lijken, maar die bloeien nu niet. Kenmerkend zijn de zwarte puntjes op de omwindselblaadjes (de groene blaadjes aan de buitenkant van het hoofdje).

Soms zie je oranje ‘roest’ op de plant. Dat is de Australische composietenroest. Deze schimmel komt sinds 1961 in Europa en sinds 1972 in Nederland voor. Verder kunnen de planten aangetast worden door grauwe schimmel. (En zo hebben we op de eerste dag eigenlijk al drie soorten te pakken.)

Ook op zoek naar winterbloeiers? T/m 3 januari kun je nog meedoen met de eindejaarsplantenjacht. Zie https://www.floron.nl/plantenjacht . Hier vind je ook een zoekkaart met winterbloeiers die je zou kunnen vinden.

Hier lees je waarom ik elke dag over een soort schrijf.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘕𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘦 𝘰𝘦𝘤𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘍𝘭𝘰𝘳𝘢, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘌𝘤𝘰𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘕𝘢𝘵𝘶𝘳𝘦 𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺