Soort van dag 38: kokmeeuw en stormmeeuw

(7 februari 2023)

Meeuwen: wie kent ze niet? Sommige soorten zie je alleen aan de kust, andere kom je ook in de stad en op het platteland tegen. Bij ons in de buurt zie je ‘s winters op de weilanden vooral twee wat kleinere meeuwensoorten door elkaar lopen: de kokmeeuw en de stormmeeuw. In de stad kom je de kokmeeuw tegen, samen met de grotere zilvermeeuw en de kleine mantelmeeuw. In totaal zijn in Nederland drieëntwintig verschillende soorten meeuwen waargenomen, inclusief tien zeldzame dwaalgasten.

In de winter lijkt het alsof de kokmeeuw een koptelefoon op heeft. Die witte kop met zwarte ‘oor’vlekken gaat nu geleidelijk aan over in een chocoladebruine kap; vandaar dat ze ook wel bekend zijn als kapmeeuw. Verder herken je ze aan de rode poten en snavel.
De stormmeeuw lijkt wel wat op een zilvermeeuw, maar dan kleiner en met een vriendelijk uiterlijk, door de rondere kop en de donkere ogen in plaats van gele. De poten van een stormmeeuw zijn geelgroen. Verder vallen de lange vleugels op.
Bij meeuwen zien onvolwassen (juveniele) vogels er anders uit dan volwassen (adulte) vogels. Als juveniel hebben ze bruine veren en ook de kleur van de snavel en poten is anders. Dat maakt het herkennen van meeuwen er soms niet makkelijk op.

Meeuwen zijn koloniebroeders. Het nestelen in een kolonie heeft als voordeel dat de vogels minder last van predatie hebben dan wanneer ze afzonderlijk zouden broeden. Elk vogelpaar heeft verder maar een klein nestterritorium nodig. Nadelen zijn er ook, zeker als er te weinig voedsel in de buurt is. Of als er een ziekte uitbreekt. Kokmeeuwenkolonies hebben vaak te leiden onder predatie door ratten. Bij stormmeeuwen zijn sinds de jaren tachtig vossen een bedreiging voor het broedsucces.

Kokmeeuwen zijn alleseters. Ze eten insectenlarven, slakken, wormen, visjes, vogeleieren, muizen en kleine vogeltjes. Ze scharrelen tussen drijvend afval en je ziet ze op vuilnisbelten. Ook komen ze af op mensen die eenden voeren. Kokmeeuwen vangen ook vliegende insecten. Het is in de zomer een prachtig gezicht om ze tussen vliegende mieren te zien laveren. Kokmeeuwkolonies vind je zowel in het binnenland als aan de kust. Bij ons in de buurt zit bijvoorbeeld een kokmeeuwkolonie in de Nieuwkoopse Plassen waar ze samen met de zwartkopmeeuw broeden. In Nederland zijn er zo’n 100.000 broedparen.

Stormmeeuwen eten schelpdieren, zeepieren, regenwormen en andere ongewervelden. Daarnaast vis en soms ook kleine vogels en zoogdieren. Ze zoeken vooral lopend in de weilanden naar voedsel. Ze broeden in de duinen en op daken, meestal in de kustgebieden maar ook wel landinwaarts (3.000 broedparen). Stormmeeuwen zijn weersvoorspellers: als er een storm nadert, zoeken ze het binnenland op; vandaar hun naam. In de winter verblijven er honderdduizenden wintergasten uit het noorden en oosten van Europa in ons land.

Hier lees je waarom ik elke dag een soort plaats.

𝘉𝘳𝘰𝘯𝘯𝘦𝘯: 𝘷𝘰𝘨𝘦𝘭𝘣𝘦𝘴𝘤𝘩𝘦𝘳𝘮𝘪𝘯𝘨.𝘯𝘭, 𝘭𝘢𝘯𝘥𝘴𝘤𝘩𝘢𝘱𝘯𝘰𝘰𝘳𝘥𝘩𝘰𝘭𝘭𝘢𝘯𝘥.𝘯𝘭, 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘱𝘦𝘥𝘪𝘢, 𝘯𝘢𝘵𝘶𝘳𝘢2000.𝘯𝘭